kto to widział
  • truchło

    28.10.2022
    28.10.2022

    Szanowni Eksperci,

    ostatnio często widuję użycie wyrazu „truchło” w znaczeniu „ciało martwego zwierzęcia”. Mam wrażenie, że celują w tym źródła policyjne (przykładowe wyniki wyszukiwania: „policja została powiadomiona o truchle psa”, „funkcjonariusze zabezpieczyli truchło kota”, „truchło kilkunastu zwierząt znaleźli policjanci”). Czy takie użycie jest poprawne? Znane mi słowniki traktują ten wyraz jako książkowy, poza tym nigdy nie zawężają jego zakresu do zwierząt.

  • Złoty Glob, czyli o różnicy między fleksją a składnią
    11.12.2019
    11.12.2019
    Oglądałem recenzję filmu, w której autor mówi o przyznaniu Złotego Globa. Coś mi nie zagrało i postanowiłem poszukać opinii mądrzejszych. Trafiłem na poradę (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Zloty-Glob;18059.html), w którym zwraca Pani uwagę, iż być może poprawniej będzie użyć formy otrzymał Złoty Glob, ale dopuszcza Pani również końcówkę -a. Natomiast nie wspomina Pani o wersji z -u. Szukam i kombinuję, ale nie widzę opcji odmiany kogo? czego? globa. Zawsze globu. Byłbym niezmiernie wdzięczny, gdyby napisała mi Pani gdzie popełniam błąd.
  • Będąca jaką?
    18.03.2019
    18.03.2019
    Dzień dobry,
    Chciałabym zapytać się o poprawność poniższego zdania. Nie jestem pewna, jak powinnam odmienić tutaj przymiotnik: Szczęście dziewczyny, będącej tak ściśle powiązaną z naturą, było ogromne.

    Analogia do rzeczownika wskazywałaby na to, że należy użyć narzędnika (będącej – kim, czym?), ale nie wiem czy posłużenie się taką analogią byłoby właściwe.

    Pozdrawiam i dziękuję.
  • Co robi skorpion?
    28.10.2011
    28.10.2011
    Witam.
    Mam takie pytanie. Czy skorpion kąsa, żądli czy kuje? Wszak kolec jadowy nie jest częścią aparatu gębowego, a z tego, co słyszałem [wynika, że – Red.] zwrot żądlić jest zarezerwowany dla zwierząt używających przerobionego pokładełka. Mam nadzieję, że pytanie nie jest zbytnio biologiczne.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Grzegorz Pełka
  • cynik
    11.10.2014
    11.10.2014
    Szanowni Państwo,
    w potocznych rozmowach spotkałem się z użyciem słowa cynik w nieco innym znaczeniu, niż podaje słownik. Czasem określa się nim osobę nie tyle lekceważącą uznane autorytety czy zasady etyczne, co sarkastycznie nastawioną do ludzi i wątpiącą w ich moralność, słowem: kogoś, kto uważa, że ludzie są raczej źli, niż dobrzy. Czy jest to nadużycie? A jeśli tak, to jak można lepiej wyrazić taką postawę?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Czy kadr i wiatr się rymują?
    19.12.2003
    19.12.2003
    Czy w wyrazach: bóbr, kadr, kadm, wydm, mężczyzn, przyjaźń przedostatnia głoska powinna być wymawiana zgodnie z pisownią, czy bezdźwięcznie (odpowiednio: [bupr], [katr], [katm], [wytm], [męszczysn], [pszyjaśń])? Mnie jedyną naturalną wymową wydaje się ta druga, ale większość ludzi wymawia te głoski dźwięcznie, zgodnie z pisownią. Kto ma rację?
    Pozdrawiam serdecznie.
  • „Do wiadomości” i „Otrzymują”
    7.06.2002
    7.06.2002
    Dzień dobry,
    Proszę o wskazanie jedynie poprawnego sformułowania lub zasugerowanie lepszej wersji spośród dwóch stosowanych w pismach urzędowych zapowiedzi listy adresatów: „Do wiadomości”, „Otrzymują”. Czy można tu mówić o jakichś różnicach znaczeniowych?
    Pytanie dodatkowe: jeżeli „Do wiadomości” jest w ogóle dopuszczalne (lub nie jest odradzane), czy następujący po nim adresaci MUSZĄ być w dopełniaczu, czy MOGĄ pozostać w mianowniku?
    Moja komórka organizacyjna stosuje wyrażenie „Do wiadomości”, ale mamy coraz poważniejsze wątpliwości, widząc „Otrzymują” w korespondencji wpływającej.
  • norma przepisana

    23.03.2023
    23.03.2023

    Dlaczego w pismach procesowych, orzeczeniach itp. powszechnie używa się sformułowania „przepisanych”, zamiast „przepisowych”, jak np. w zdaniu: „Wnoszę o zasądzenie od organu na moją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.”

    Czy to jest prawidłowe?

    Widząc słowo „przepisanych” chciałoby się od razu zapytać przepisanych skąd lub od kogo?

  • oboje mecenasostwo
    4.03.2013
    4.03.2013
    W jaki sposób oboje łączy się z nazwami par małżeńskich w bierniku? Np. kogo? co? Oboje mecenasostwo czy oboje mecenasostwa? Wg WSPP jest to związek zgody, ale wg Słownika wyrazów trudnych i kłopotliwych chyba związek rządu (dopełniaczowy), bo taki rząd mają liczebniki zbiorowe, np. dwoje.
  • odnośnie (do) czegoś
    21.06.2009
    21.06.2009
    Szanowni Państwo,
    ostatnio zauważyłem, iż mało kto używa poprawnej (według Słownika poprawnej polszczyzny PWN z 2004 r.) formy odnośnie do czegoś, a nagminnie używana jest, tak w mowie, jak i piśmie, forma odnośnie czegoś, bez przyimka do. Sprawdziłem to w Waszym korpusie i stosunek odnośnie czegoś do odnośnie do czegoś wynosi ok. 4:1. Czy w takim razie można zaryzykować stwierdzenie, że odnośnie czegoś stało się już poprawną formą, skoro użytkownicy języka uznali ją za poprawną?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego